BJPની ચૂંટણી વિશ્વની સૌથી મોંઘી. દિલીપ પટેલ દ્વારા...

BJP ભાજપને 2019ની ચૂંટણી પહેલાં બોન્ડના 3962.71 કરોડ રૂપિયા મળ્યા છે. બ્લૂમબર્ગે અહેવાલ આપ્યો કે ભારતની ચૂંટણી વિશ્વની સૌથી મોંઘી ચૂંટણી હતી. જે અમેરિકાની 2016ની ચૂંટણી કરતાં મોંઘી હતી. જેમાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ ચૂંટાયા હતા. હવે 2024ની ચૂંટણી પણ સૌથી વધારે ખર્ચાળ હશે. તેની પાછળનું કારણ ચૂંટણી બોંડ છે.

ભારતીય જનતા પાર્ટીએ ચૂંટણી પંચને કહ્યું હતું કે, ચૂંટણી બોન્ડના દાતાઓના નામ અને વિગતો રાખવા જરૂરી ન હોવાથી, પક્ષે આ વિગતો જાળવી રાખી નથી.' પરિણામે, દાતાઓના નામ સૂચિબદ્ધ નથી, પરંતુ રિડીમ કરાયેલા બોન્ડ્સ છે.

ભાજપને મળેલી કુલ રકમ કરોડ રૂપિયા
2017-18 - 210
2018-19 - 1451
2019-20 - 2555
2020-21 - 22
2021-22 - 1034
2022-23 - 294
2023-24 - 421 (સપ્ટેમ્બર 2023 સુધી) રૂપિયા મળ્યા હતા.

અસલી ખર્ચ

રાજકીય સોદા અને દાનની આડમાં, વાસ્તવિક કિંમત આ કંપનીઓએ નહીં પણ અન્ય કોઈએ ચૂકવવી પડશે.
બોન્ડના પૃથ્થકરણથી, એક સ્પષ્ટ પેટર્ન ઉભરી આવે છે કે ખાણકામ, રોડ અને અન્ય જાહેર બાંધકામ કંપનીઓ અને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર બાંધકામ મુખ્યત્વે આ ચાંદગીરીમાં સામેલ છે. પક્ષો અને કંપનીઓ વચ્ચે મિલીભગત બહાર આવી છે. રાજકીય શાસક વર્ગ અને કંપનીઓ વચ્ચેની સાંઠગાંઠ છતી થઈ ગઈ છે. પ્રજાની મિલકતોની સંરક્ષણની લડાઈમાં વાડ અને ચોરોની એકતા જોવા મળે છે. તેના કારણે જળ, જંગલ અને જમીનનો સંઘર્ષ અસમાન બની જાય છે.

બોન્ડની વાસ્તવિક કિંમત આ જંગલો અને જમીનોનો આનંદ માણતા ગરીબ લોકો, આદિવાસીઓ અને મજૂરોએ ચૂકવવી પડે છે. બોન્ડના રૂપમાં લાંચ છે. લાંચના બદલામાં રાજકીય વર્ગે પ્રજાના કુદરતી સંસાધનો કંપનીઓને વેચી દીધા હતા. કેટલીકવાર નીતિઓમાં છૂટછાટ આપી છે. પર્યાવરણીય મંજૂરીમાં છૂટછાટ અને ગેરવાજબી કામો છે.

ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ રાજકીય ભ્રષ્ટાચારને કાયદેસર કરવામાં આવ્યો છે. ચૂંટણી પંચે બોન્ડની ખરીદી અને રાજકીય પક્ષો, ખાસ કરીને શાસક પક્ષ દ્વારા મેળવેલા લાભો અંગેના આંકડા સ્પષ્ટપણે જાહેર કરવાના બાકી છે. ઘણા સનસનાટીભર્યા ઘટસ્ફોટ થઈ રહ્યા છે. ઓનલાઈન ગેમિંગ કંપનીએ સૌથી વધું નાણાં આપ્યા છે. કોવિડ વેક્સીન કંપનીઓએ જંગી ફંડ પક્ષને આપ્યું હતું.

કેટલીક ખાસ પેટર્ન સ્પષ્ટપણે દેખાય છે કે ખાણકામ, બાંધકામ, ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, ઈન્ટરનેટ આધારિત ઈન્ફ્રા ક્ષેત્રોમાં કામ કરતી કંપનીઓ આ શંકાસ્પદ ગેરવસૂલીમાં સામેલ છે.

મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં ખંડણી વસૂલ કરવામાં આવી છે. પછી કંપનીઓ જ પ્રજાની સંપત્તિની લૂંટ ચલાવી રહ્યાં છે. કંપનીઓ સંસાધનો પ્રાપ્ત કરીને કમાય છે. વાસ્તવિક મૂલ્ય આ વહેંચાયેલા સંસાધનોની લૂંટમાંથી પ્રાપ્ત થાય છે.

આમ બોન્ડનો વાસ્તવિક ખર્ચ અનેકગણો છે. કુદરતી સંસાધનો પર નિર્ભર હોય એવા આદિવાસીઓ, કામ કરતા લોકો અને ગરીબ દેશવાસીઓ છે.

રાજકીય પક્ષો અને મૂડીવાદી વર્ગ એક બની ગયા છે. દેશમાં વિકૃતિઓનું સર્જન કરી રહી છે. ભાજપ સરકારે ખોટો કાયદો બનાવ્લો છે. જેને ગુનો પણ ગણવામાં આવતો નથી.

બોન્ડ એ મૂડીવાદી વર્ગ, રાજકીય વર્ગ અને સામાન્ય ગરીબ વર્ગ સાથે જોડવામા આવે તો સરવાળે તો સરકાર અને પ્રજાએ ભોલવવું પડે છે. અર્થશાસ્ત્ર અને ગણિતની ગેમ થિયરી છે.

મૂડીવાદીઓ બોન્ડના બદલામાં સરકારને પોતાના હિતમાં નીતિઓ બનાવી શકે છે. કંપનીઓ પોતાના દુષ્કર્મોને છુપાવી શક્યા છે.

રાજકારણીઓ બોન્ડ મેળવીને મૂડીવાદીઓને લાભ કરી આપે છે. મૂડીવાદીઓને લાભ આપતી નીતિઓ બનાવે છે.

મૂડીવાદીઓ અને રાજકારણીઓ વચ્ચેની સાંઠગાંઠ મીડિયા દ્વારા જાહેર થાય તો જ પ્રજા જાણી શકે છે કે ક્યાં ખોટું થયું છે.
બોન્ડ દ્વારા ધનિકોના હિતમાં નીતિઓ બનાવી છે કે નહીં તે પત્રકારો જ જાહેર કરી શકે છે.
બોન્ડની સમાજ પર વ્યાપક અસર થઈ છે. આદર્શ સમાજ બનાવવા માટે પારદર્શિતા અને નીતિ મહત્વપૂર્ણ છે.

ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ સામાન્ય અને વંચિત વર્ગના લોકોને લાચાર બનાવવાના ઈરાદાથી અમલમાં મુકવામાં આવેલી યોજના છે.

ફંડની ગોપનીયતા રાખી છે. તેથી મતદારો મત આપવામાં સ્પષ્ટ નિર્ણય લઈ શકતા નથી.

વધુ પૈસા મેળવીને આક્રમક ચૂંટણી પ્રચાર કરી શકે છે. પોતાના નિર્ણયોને પોતાના હિતમાં વાળવામાં સફળ થાય છે. આ રીતે ચૂંટણી દાનના નામે મતદારોને અવાચક બનાવવાનું ષડયંત્ર દેખાઈ છે. બોન્ડની ગુપ્તતાથી રાજકારણીઓ અને મૂડીવાદી ઉદ્યોગપતિઓ ખૂબ શક્તિશાળી બન્યા છે.

ઉદ્યોગપતિ આ ચૂકવણી પોતાના ખિસ્સામાંથી કરે છે. સત્ય એ છે કે આની વાસ્તવિક ચુકવણી જમીન, ખાણકામ, ખાણકામના કરારોની લૂંટ દ્વારા કરવામાં આવે છે. પાણી, જંગલ, રસ્તા વગેરે.

બોન્ડ બાદ એક વાત બહાર આવી છે કે રાજકીય પક્ષો ગુગલની જાહેરાતો કરી રહ્યાં છે. તેમાં ભાજપ સૌથી આગળ છે. છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં ગુગલ દ્વારા જાહેરાતો પર રાજકીય પક્ષોના ખર્ચમાં વધારો થયો છે.

રાજકીય જાહેરાતો તરીકે ખાસ કરીને ટૅગ કરેલી જાહેરાતો પરનો ત્રણ મહિનાનો ખર્ચ માર્ચ 2024માં અત્યાર સુધીમાં લગભગ રૂ. 100 કરોડ સુધી પહોંચી ગયો છે. જે માર્ચ 2023માં ખર્ચવામાં આવેલા રૂ. 11 કરોડ કરતાં નવ ગણો વધુ છે. આ આંકડા 17 માર્ચ 2024 સુધીના છે.

ભારતીય જનતા પાર્ટી સૌથી મોટી જાહેરાતકર્તા છે, જેણે 30.9 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ્યા છે. આ જ સમયગાળા દરમિયાન કોંગ્રેસે રૂ. 18.8 લાખનો ખર્ચ કર્યો હતો. ઉત્તર પ્રદેશમાં ગૂગલની જાહેરાતોની સંખ્યા સૌથી વધુ હતી. આ પછી ઓડિશા, મહારાષ્ટ્ર, તમિલનાડુ અને ગુજરાત આવે છે.

ખર્ચમાં વિડિયો જાહેરાતોનો હિસ્સો 86.4% છે. ત્યારબાદ 13.6% ઇમેજ જાહેરાતો છે. ટેક્સ્ટ જાહેરાતો પરનો ખર્ચ નજીવો હતો.
ચૂંટણી જાહેરાતો કોઈપણ રાજકીય પક્ષ, પક્ષના સભ્ય અથવા લોકસભા અથવા વિધાનસભાના સભ્ય દ્વારા બતાવવામાં આવે છે અથવા ચલાવવામાં આવે છે. ગૂગલ પર રાજકીય જાહેરાતોનો ડેટા સંગ્રહ 2019 માં શરૂ થયો. ત્યારથી સતત ત્રણ મહિના સુધી જાહેરાતો પરનો ખર્ચ સૌથી વધુ રહ્યો છે.

અજ્ઞાત નાણાં

રાજકીય પક્ષો દ્વારા મેળવેલા નાણાંમાંથી લગભગ 60% નાણા કોણે આપ્યા છે તે શોધી શકાતા નથી. જેમાં ચૂંટણી બોન્ડ પણ આવી જાય છે.
2004-05 અને 2022-23 વચ્ચે, દેશના છ રાષ્ટ્રીય પક્ષોએ અજાણ્યાઓ પાસેથી રૂ. 19,083 કરોડ એકત્ર કર્યા હતા.

રાજકીય પક્ષોએ 20,000 રૂપિયાથી ઓછી રકમ આપે તો તેના નામો જાહેર કરતાં નથી. પરિણામે, 3/5 પ્રાપ્ત નાણાં શોધી શકાતા નથી.

ભાજપને મોટો હિસ્સો મળ્યો

2022-23માં છ રાષ્ટ્રીય પક્ષો દ્વારા આવક તરીકે જાહેર કરાયેલ રૂ. 3,077 કરોડમાંથી રૂ. 1,833 કરોડ અજાણ્યા લોકોએ આપ્યા હતા. જે 59% થાય છે. તેમાંથી ચૂંટણી બોન્ડમાંથી આવકનો હિસ્સો રૂ. 1,510.61 કરોડ અથવા 82.42% હતો.

ભાજપ 2022-23માં અજાણ્યા પૈસાની આવક 1,400 કરોડ રૂપિયા જાહેર કરી હતી. તમામ રાષ્ટ્રીય પક્ષોને મળેલા નાણાંના 76.39% ભાજપને મળેલા છે.

અન્ય પાંચ રાષ્ટ્રીય પક્ષોએ અજ્ઞાત લોકોએ માત્ર રૂ. 432.63 કરોડ આપ્યા હતા.
કોંગ્રેસ બીજા ક્રમે રાષ્ટ્રીય હિસ્સાના 17.19% નાણાં મેળવ્યા હતા. જે રૂ. 315 કરોડ હતા.

BSPની આવક માત્ર જાણીતા સ્ત્રોતોમાંથી જ આવે છે

એડીઆરના વિશ્લેષણમાં સામેલ અન્ય પક્ષો ભારતીય કોમ્યુનિસ્ટ પાર્ટી (માર્કસવાદી), બહુજન સમાજ પાર્ટી (બીએસપી), આમ આદમી પાર્ટી અને નેશનલ પીપલ્સ પાર્ટી હતા.

જો કે, BSP એ જાહેર કર્યું કે તેને સ્વૈચ્છિક યોગદાન (રૂ. 20,000 થી ઉપર અથવા નીચે), અથવા કૂપન અને ઇલેક્ટોરલ બોન્ડના વેચાણ અથવા આવકના અજાણ્યા સ્ત્રોતોમાંથી કોઈ પૈસા મળ્યા નથી. બીએસપીને આવકના અન્ય જાણીતા સ્ત્રોતોમાંથી માત્ર રૂ. 29.27 કરોડ મળ્યા, જેમાં બેન્ક વ્યાજ (રૂ. 15.05 કરોડ), સભ્યપદ ફી (રૂ. 13.73 કરોડ), સ્થાવર મિલકતના વેચાણ પરનો નફો (રૂ. 28.49 લાખ), અને આવકવેરાના વ્યાજનો સમાવેશ થાય છે. રિફંડ (રૂ. 20.65 લાખ) સામેલ છે.

ઇકોનોમિક ટાઇમ્સના અહેવાલ મુજબ, નાણાકીય વર્ષ 2022-23 માટેના તેના નવીનતમ વિશ્લેષણમાં, એડીઆરએ જણાવ્યું હતું કે આ અઘોષિત સ્ત્રોતોમાં મુખ્ય ફાળો ઇલેક્ટોરલ બોન્ડની આવક હતી, જે અઘોષિત સ્ત્રોતોમાંથી કુલ આવકના 82.42 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે. .

વધુ વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે અજાણ્યા સ્ત્રોતોમાંથી કુલ આવકમાંથી રૂ. 1,510 કરોડ ચૂંટણી બોન્ડમાંથી આવ્યા હતા.

તેના વિશ્લેષણમાં જાણવા મળ્યું છે કે આ સિવાય કોંગ્રેસ અને CPI(M) એ પણ કૂપનના વેચાણમાંથી 136.79 કરોડ રૂપિયાની સંયુક્ત આવક જાહેર કરી છે, જે અજાણ્યા સ્ત્રોતોમાંથી આવકના 7.46 ટકા છે.

તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં છ રાષ્ટ્રીય રાજકીય પક્ષોની કુલ આવક 3,076.88 કરોડ રૂપિયા છે. 20,000 રૂપિયાથી ઓછા સ્વૈચ્છિક યોગદાન દ્વારા પ્રાપ્ત દાન અજાણ્યા સ્ત્રોતોમાંથી પ્રાપ્ત આવકના 10 ટકા હતા, જે કુલ રૂ. 183.28 કરોડ હતા